Салом Дӯсти азиз!
Биё бифаҳмем, ки ҳафтаи гузашта дар кишварҳои мо ва кишварҳои ҳамсояи Осиёи Марказӣ чӣ рух дод.
Маориф
Мактаббачагони қазоқ дар нахустин олимпиадаи байналмилалӣ аз фанни физика ба номи ал-Фарғонӣ, ки дар Ӯзбекистон баргузор шуд, 11 медал ба даст оварданд. Дар ин бора дафтари матбуоти Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Қазоқистон хабар додааст. Дар олимпиада дар маҷмӯъ ҳудуди 130 мактаббача аз 18 кишвари ҷаҳон, аз ҷумла Русия, Озарбойҷон, Белорус, Руминия ва ғайра ширкат доштанд. Тафсилоти бештар: https://informburo.kz/novosti/kazahstanskie-shkolniki-zavoevali-11-medalej-na-mezhdunarodnoj-olimpiade-po-fizike
Дар Туркманистон донишҷӯён мегӯянд, ҳузур дар дарсҳои онлайн барои онҳо мушкил аст. Донишҷӯёни Донишгоҳи байналмилалии нафту гази Ягшигелдӣ Какаев аз вилоятҳои Лебап, Мари, Дашоғуз ва Балкан ба таври фосилавӣ таҳсил мекунанд. Ба гуфтаи донишҷӯёни муассисаи таълимӣ, дарсҳои онлайн дар хона сифати таълимро бадтар мекунад, пеш аз ҳама, аз сабаби суст будани интернет. Тафсилоти бештар: https://rus.azathabar.com/a/31558385.html
Се мактаббача аз Қирғизистон дар Олимпиадаи I байналмилалӣ аз фанни физика ба номи Аҳмад ал-Фарғонӣ (IAFPhO 2021) медалҳои биринҷӣ ба даст оварданд. Дар ин бора аз хадамоти матбуоти Вазорати маориф хабар доданд. Тафсилоти бештар: https://kaktus.media/doc/449236_troe_shkolnikov_iz_kyrgyzstana_zavoevali_bronzy_na_mejdynarodnoy_olimpiade_po_fizike.html
Соли 2022 Ӯзбекистон ба маблағи 410 миллиард сӯм 40 мактаб бунёд мекунад. Ин назар ба соли гузашта кариб ду баробар зиёд аст, вале барои халли мушкилоти аз хад зиёд пурр будани синфхонахо, кифоя нест. Тафсилоти бештар: https://www.gazeta.uz/ru/2021/11/11/schools/
Ҳуқуқҳои инсон
Мақомоти Туркманистон аз тарси афзояндаи норозигии мардум, маъракаи бадном кардани фаъолони туркманро, ки дар хориҷ зиндагӣ мекунанд, дубора оғоз карданд. Мақомот инчунин даъват мекунанд, ки Радиои Азатликро гӯш накунанд. Ин воқеаҳо қариб дар хар як этрапи вилояти Лебап руй медиҳанд. Тафсилоти бештар: https://rus.azathabar.com/a/31557891.html
Дар Туркманистон шабакаҳои иҷтимоӣ аз қабили Facebook, Instagram, Twitter масдуд боқӣ мондаанд. Барои дастрасӣ ба онҳо серверҳои VPN-ро истифода мебаранд. Аммо, серверҳои VPN аз басташавӣ комилан муҳофизат карда намешаванд. Ба гуфтаи хабарнигори Радиои Азатлик, дар яке аз муассисаҳои олии таълимӣ аз омӯзгорон забонхат мегиранд, ки ба шабакаҳои иҷтимоӣ надароянд. Тафсилоти бештар: https://rus.azathabar.com/a/31553498.html
Қирғизистон ният дорад ба қонун дар бораи ҳимоят аз хушунати хонаводагӣ тағйирот ворид кунад. Дар ин бора Зулфия Кочорбоева, коршиноси масоили гендерӣ, 12-уми ноябр зимни баррасии лоиҳаи қонун «Дар бораи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Қирғизистон «Дар бораи ҳимоят аз зӯроварӣ дар оила» суханронӣ кард. Тафсилоти бештар: https://kaktus.media/doc/449189_zakon_o_zashite_ot_semeynogo_nasiliia_predlagaut_izmenit._glavnoe.html
Комиссияи марказии интихоботи Қирғизистон ба фонди ҷамъиятии Kloop Media аз нозири интихоботи дар пешистодаи порлумонӣ, ки 28 ноябр баргузор мешавад, рад кард. Комиссияи марказии интихобот ин тасмимро 5 ноябри соли 2021 қабул кард, аммо мактуб бо ин қарор танҳо 8 ноябр ба Kloop ирсол шуд. Тафсилоти бештар: https://kaktus.media/doc/448982_cik_otkazal_izdaniu_kloop_v_nabludenii_za_parlamentskimi_vyborami.html
Ҷамъият
Дар Тоҷикистон беш аз 500 ҳазор нафар пиронсолон умр ба сар мебаранд, ки тақрибан 6 дарсади ҷамъиятро ташкил медиҳад. Аз ин шумор беш аз 56 ҳазор нафарро афроди аз 80-сола боло ташкил медиҳанд, ки 11,2%-и шумораи умумии пиронсолонро ташкил медиҳад. Чунин маълумоти Вазорати тандурустии кишвар дар чаҳорчӯби конфронси охири моҳи октябри соли ҷорӣ дар Душанбе оварда шуд, ки дар он вазъи хизмати геронтологӣ, мушкилоти маъюбон, дастовардҳо, мушкилот ва роҳҳои ҳалли онҳо баррасӣ шуд. Тафсилоти бештар: https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20211111/v-tadzhikistane-uvelichilas-prodolzhitelnost-zhizni-lyudei
Бо қарори Кумитаи Оскари Қазоқистон, филми "Гурбаи зард"-и Одилхон Ержанов дар бахши "Беҳтарин филм бо забони хориҷӣ" ба ҷоизаи "Оскар" пешбарӣ шуд, хабар дода шуд дар сайти режиссёр.Тафсилоти бештар: https://informburo.kz/novosti/kazaxstan-vydvinul-film-zyoltaya-koska-na-premiyu-oskar
Як мақоми баландпояи Ташкилоти умумиҷаҳонии тандурустӣ изҳороти Туркманистонро дар бораи набудани ҳодисаҳои Ковид зери суол бурд ва гуфт, ки гумон аст, ки вирус дар кишвар паҳн нашавад. Дар ин бора BBC хабар медиҳад. Тафсилоти бештар: https://rus.azathabar.com/a/31551340.html
Дар Туркманистон талабот ба ранги мошинҳо боз сахттар шудааст. Дар пойтахт ҳафтаи дуюм аст, ки мошинҳои дорои қисмҳои торик ба таври оммавӣ дар таваққуфгоҳ мемонанд, дар Лебап ҳатто барои қисмҳои хромпӯши мошинҳо ҷарима мешаванд. Тафсилоти бештар: https://rus.azathabar.com/a/31553481.html
Охири ҳафтаи гузашта дар Туркманистон "нихолшинонии умумимиллӣ" баргузор шуд. Дар Фарап ниҳолҳо аз ҳисоби коргардони бюджетӣ харида шудаанд. Шамоли сахт аз Ӯзбекистон барои сокинони вилояти Лебап мушкилӣ эҷод кард. Коршиносони дарахтшинонӣ бар ин назаранд, ки дар кишвар беш аз шинондан дарахт бурида мешавад. Дар ин бора мухбири Радиои Азалтик хабар медиҳад. Тафсилоти бештар: https://rus.azathabar.com/a/31551868.html
14 ноябр Рӯзи ҷаҳонии мубориза бо диабет аст. Дар Тоҷикистон беш аз 48 ҳазор нафар аз ин беморӣ азиат мекашанд. Аммо, кам одамон медонанд, ки агар парҳези худро назорат кунанд ва аз ҷиҳати ҷисмонӣ фаъол бошанд, метавонед ҳаёти комилан муқаррарӣ дошта бошанд. Дар «Мактаби диабети қанд»-и пойтахт, ки соли гузашта ба истифода дода шуда буд, ба одамони гирифтори диабети қанд чунин таълим дода мешавад. Тафсилоти бештар: https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20211114/v-dushanbe-rabotaet-shkola-diabeta-zdes-uchat-diabetikov-zhit-so-vkusom
Технология
YouTube дар блоги худ эълон кард, ки хидмат шумораи дислайкҳоро дар зери видео нишон намедиҳад. Ҳисобкунаки "Дизлайк" дар ҳама видеоҳо пинҳон мешавад. Аммо имкони гузоштани дислайк боқӣ мемонад. Созандаи видео ин рақамро дар YouTube Studio хоҳад дид. Ин ба ӯ имкон медиҳад, ки афзалиятҳои корбаронро паймоиш кунад. Тафсилоти бештар: https://informburo.kz/novosti/v-you-tube-bolshe-ne-budut-pokazyvatsya-dizlajki
Платформаи ҷараёнҳои Netflix дар замимаи худ бахши Kids Clips-ро барои кӯдакон, ки ба клипҳои ТикТок монанд аст, ҷорӣ мекунад, хабар медиҳад Bloomberg. Ин бахш ба кӯдакон имкон медиҳад, ки аз китобхонаи махсуси кӯдакона наворҳои кӯтоҳро тамошо кунанд. Каталоги видеоӣ ҳар рӯз нав карда мешавад. Бо ин роҳ, Netflix нақша дорад, ки тамошобинони ҷавонеро ҷалб кунад, ки бештар YouTube ва TikTok-ро бартарӣ медиҳанд. Тафсилоти бештар: https://informburo.kz/novosti/netflix-zapustit-analog-tiktok-dlya-detei
Instagram ба озмоиши хусусияти нави "Танаффус гиред" (take a break) –ро оғоз кард, ки ба корбарон хотиррасон мекунад, ки аз барнома танаффус гиранд. Дар ин бора раҳбари шабакаи иҷтимоӣ Адам Моссерӣ хабар дод. Тафсилоти бештар: https://www.asiaplustj.info/ru/news/world/20211111/instagram-obyavil-o-testirovanii-funktsii-sdelai-pereriv
Ташаккур ба шумо барои бо мо мондан!
Хайр!
P.S. Дастаро дастгирӣ намоед! Лайк монед, Qlever бозӣ кунед!