VPN (англ. virtual private network - шабакаи хусусии виртуалӣ) технологияест, ки ба шумо имкон медиҳад пайвасти бехатари корбарро бо шабакае, ки байни якчанд компютерҳо ташкил шудааст, эҷод кунед. Он, дар байни чизҳои дигар, барои гузаштан аз маҳдудиятҳо истифода мешавад ва инчунин барои нигоҳ доштани махфият дар шабака кӯмак мекунад.
Шабакаҳои VPN чӣ гуна кор мекунанд?
Барои пайваст шудан ба VPN, танҳо барномаи мобилии дилхоҳро насб карда, онро бояд фаъол сохт.
Вақте ки корбар ба шабака ворид мешавад, ба дастгоҳи ӯ суроғаи ягонаи IP таъин карда мешавад. Он ба шахсони сеюм имкон медиҳад, ки онро муайян кунанд ва ҷосусӣ кунанд – метавонад бинад, ки корбар кадом сайтҳоро мекушояд, кадом маълумотро дар системаҳои ҷустуҷӯ мекобад, чӣ мехарад ва ғайра.
Вақте ки VPN фаъол мешавад, суроғаи аслии IP ноаён мегардад. Ба ҷои ин, суроғаи шабакаи хусусии виртуалӣ нишон дода мешавад.
Ин имкон медиҳад:
- аз маҳдудиятҳои маҳаллӣ гузаштан. Агар шумо VPN-и хориҷиро интихоб кунед, он гоҳ мамнӯъиятҳои маҳаллӣ фаъолияташонро қатъ мекунанд ва сайтҳои дар қаламрави кишвари ӯ басташуда барои корбар дастрас хоҳанд шуд.
- беном монад. Бо хидмати фаъолшудаи VPN, пайвасти интернет рамзгузорӣ карда мешавад, бинобар ин маълумоти корбар ба шахсони сеюм дучор нахоҳанд шуд.
VPN барои чӣ лозим аст?
- Муҳофизати боэътимод. Маълумоти интиқолшуда танҳо дар сурати мавҷуд будани калиди рамзгузорӣ дастрас аст;
- Ноаёнии ҷойгиршавии географӣ. Маълумоти ҷойгиршавӣ на аз дастгоҳ, балки аз сервери VPN гирифта мешавад. Он метавонад дар кишвари дигар бошад ва муайян кардани ҷойгиршавӣ ғайриимкон мегардад.
- Дастрасӣ ба мундариҷаи минтақавӣ. Ҳангоми сафар ба хориҷа, шумо метавонед имконияти тамошои мундариҷае ки барои минтақаи шумо пешбинишударо аз даст диҳед.
- Бехатар интиқол додани маълумот. Ҳангоми кор аз фосилаи дур, шояд ба шумо дастрасӣ ба маълумоти ҳассоси корпоративӣ лозим шавад. Барои кам кардани эҳтимолияти ихроҷи онҳо, пайвастшавӣ бо рамзгузории маълумотро истифода баред.
Камбудиҳои VPN
Истифодаи VPN метавонад ба суръати пайвасти интернетии шумо таъсир расонад. Илова бар ин, шумо бояд барои хидматҳои воқеии VPN пардохт кунед, ба ҳисоби миёна барои корбарони муқаррарӣ дар як моҳ тақрибан 7-8 доллар. Аммо VPN-ҳои ройгон бо ифшои маълумоти корбаронашон, аз ҷумла номи корбарон ва паролҳои онҳо маъруфанд.
Баъзе кишварҳо инчунин қонунҳое доранд, ки хидматҳои VPN-ро маҳдуд мекунанд ё ҳатто манъ мекунанд. Масалан, дар Русия хидматҳои VPN ба корбарон дастрасӣ ба сайтҳои масдудшударо манъ кардаанд, ҳарчанд ин қонун то ҳол татбиқ нашудааст. Ва дар Туркманистон мақомот онҳоеро, ки аз VPN истифода мебаранд, таъқиб мекунанд.
Сарчашмаҳо:
- РБК; 20.01.2022 "VPN чист ва чаро он лозим аст" https://trends.rbc.ru/trends/industry/604f0a309a79477d332569e3
- Настаящее Время; 03/11/2021; "VPN чист ва чаро ҳама ба он ниёз доранд?"https://www.currenttime.tv/a/internet-bezopasnost-vpn/31145192.html